Top-50 Indian Constitution Question Answers Quiz in Kannada Part-03 for All Competitive Exams

ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನದ ಟಾಪ್-50 ಬಹು ಆಯ್ಕೆಯ ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರಗಳ ಕ್ವಿಜ್
Top-50 Indian Constitution Question Answers Quiz in Kannada Part-03 for All Competitive Exams

Indian Constitution Quiz

Important Multiple Choice Questions about Indian Constitution

Enter Your Name:

This quiz is proudly brought to you by Edutube Kannada: The Digital World of Free Education. Join our vibrant learning community on YouTube, Telegram, and Facebook for regular updates and a wealth of free educational content!

1. ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ಯಾವಾಗ ಅಂಗೀಕರಿಸಲಾಯಿತು?

ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಯು ನವೆಂಬರ್ 26, 1949 ರಂದು ಅಂಗೀಕರಿಸಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಇದು ಜನವರಿ 26, 1950 ರಂದು ಜಾರಿಗೆ ಬಂದಿತು, ಇದನ್ನು ಗಣರಾಜ್ಯ ದಿನ ಎಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ದಿನದಂದು ಭಾರತವು ಸಾರ್ವಭೌಮ, ಸಮಾಜವಾದಿ, ಜಾತ್ಯತೀತ, ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಗಣರಾಜ್ಯವಾಯಿತು.

2. ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಪಿತಾಮಹ ಎಂದು ಯಾರನ್ನು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ?

ಡಾ. ಬಿ.ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರನ್ನು ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಪ್ರಮುಖ ಶಿಲ್ಪಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರು ಸಂವಿಧಾನ ಕರಡು ಸಮಿತಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಕಾನೂನು ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹಾಗೂ ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯಕ್ಕೆ ಅವರ ಕೊಡುಗೆ ಅಪಾರವಾಗಿದೆ.

3. ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನವು ಯಾವ ರೀತಿಯ ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ?

ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನವು ಸಂಸದೀಯ ಮಾದರಿಯ ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ, ಕಾರ್ಯಕಾರಿ ಅಧಿಕಾರವು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಮತ್ತು ಅವರ ಮಂತ್ರಿಮಂಡಲದಲ್ಲಿ ನಿಹಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಅವರು ಸಂಸತ್ತಿಗೆ ಜವಾಬ್ದಾರರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ.

4. ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಗಳಿವೆ?

ಪ್ರಸ್ತುತ, ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನವು ಆರು ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಮೂಲತಃ ಏಳು ಹಕ್ಕುಗಳಿದ್ದವು, ಆದರೆ ಆಸ್ತಿಯ ಹಕ್ಕನ್ನು 44ನೇ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕಾಯಿದೆ, 1978 ರ ಮೂಲಕ ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಕಾನೂನು ಹಕ್ಕಾಗಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು.

5. ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಅನುಚ್ಛೇದಗಳು (ಆರ್ಟಿಕಲ್ಸ್) ಮತ್ತು ವೇಳಾಪಟ್ಟಿಗಳಿವೆ (ಷೆಡ್ಯೂಲ್‌ಗಳು)?

ಮೂಲತಃ, ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನವು 395 ಅನುಚ್ಛೇದಗಳನ್ನು 22 ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು 8 ವೇಳಾಪಟ್ಟಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಪ್ರಸ್ತುತ, ವಿವಿಧ ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳ ನಂತರ, ಇದು ಸುಮಾರು 470 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಅನುಚ್ಛೇದಗಳು (ಅನುಚ್ಛೇದಗಳಿಗೆ ಸೇರ್ಪಡೆಗಳೊಂದಿಗೆ) ಮತ್ತು 12 ವೇಳಾಪಟ್ಟಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

6. ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಯಾವ ಭಾಗವು ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ?

ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಭಾಗ III (ಆರ್ಟಿಕಲ್ 12-35) ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಹಕ್ಕುಗಳು ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ನ್ಯಾಯಯುತವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಪ್ರಮುಖ ಹಕ್ಕುಗಳಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಇವುಗಳ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯಾದಾಗ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಮೊರೆ ಹೋಗಬಹುದಾಗಿದೆ.

7. ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಯು (ಪೀಠಿಕೆ) ಯಾವ ದೇಶದಿಂದ ಪ್ರೇರಿತವಾಗಿದೆ?

ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಯು ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಸಂವಿಧಾನದಿಂದ ಪ್ರೇರಿತವಾಗಿದೆ. "ಜನರು" (We the People) ಎಂಬ ಪದಗುಚ್ಛವು ಯುಎಸ್ ಸಂವಿಧಾನದ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಯಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ, ಇದು ಜನರ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

8. ಸಂವಿಧಾನದ 42ನೇ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕಾಯಿದೆ, 1976 ಅನ್ನು ಯಾವ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ?

ಸಂವಿಧಾನದ 42ನೇ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕಾಯಿದೆ, 1976 ಅನ್ನು "ಮಿನಿ ಸಂವಿಧಾನ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ತಿದ್ದುಪಡಿಯು ಸಂವಿಧಾನಕ್ಕೆ ಅನೇಕ ಪ್ರಮುಖ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ತಂದಿತು, ಇದರಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಗೆ ಸಮಾಜವಾದಿ, ಜಾತ್ಯತೀತ ಮತ್ತು ಸಮಗ್ರತೆ ಎಂಬ ಪದಗಳ ಸೇರ್ಪಡೆ ಸೇರಿದೆ.

9. ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಯಾವ ಅನುಚ್ಛೇದವು 'ಸಮಾನತೆಯ ಹಕ್ಕು' ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ?

ಅನುಚ್ಛೇದ 14 ಕಾನೂನಿನ ಮುಂದೆ ಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಕಾನೂನುಗಳ ಸಮಾನ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಇದು ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಸಮಾನತೆಯ ಹಕ್ಕಿನ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಈ ಅನುಚ್ಛೇದವು ಯಾವುದೇ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಧರ್ಮ, ಜನಾಂಗ, ಜಾತಿ, ಲಿಂಗ ಅಥವಾ ಜನ್ಮಸ್ಥಳದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ತಾರತಮ್ಯ ಮಾಡುವುದನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸುತ್ತದೆ.

10. ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯ ನಿರ್ದೇಶಕ ತತ್ವಗಳನ್ನು (DPSP) ಯಾವ ದೇಶದಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ?

ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯ ನಿರ್ದೇಶಕ ತತ್ವಗಳನ್ನು (Directive Principles of State Policy - DPSP) ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಸಂವಿಧಾನದಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ. ಈ ತತ್ವಗಳು ದೇಶದ ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿದ್ದು, ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ನೀಡುತ್ತವೆ.

11. ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ 'ಸಂಸದೀಯ ಸರ್ಕಾರ'ದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಯಾವ ದೇಶದಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ?

ಭಾರತವು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಂವಿಧಾನದಿಂದ ಸಂಸದೀಯ ಸರ್ಕಾರದ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ, ಕಾರ್ಯಕಾರಿ ಅಧಿಕಾರವು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯ ನೇತೃತ್ವದ ಮಂತ್ರಿಮಂಡಲದಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತದೆ, ಇದು ಸಂಸತ್ತಿಗೆ ಜವಾಬ್ದಾರವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

12. ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಯ ಮೊದಲ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಯಾರು?

ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಯ ಮೊದಲ ಸಭೆ ಡಿಸೆಂಬರ್ 9, 1946 ರಂದು ನಡೆಯಿತು. ಈ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ, ಹಿರಿಯ ಸದಸ್ಯರಾದ ಡಾ. ಸಚ್ಚಿದಾನಂದ ಸಿನ್ಹಾ ಅವರನ್ನು ಹಂಗಾಮಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ನಂತರ, ಡಾ. ರಾಜೇಂದ್ರ ಪ್ರಸಾದ್ ಅವರು ಖಾಯಂ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದರು.

13. ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳ ಅಧಿಕಾರಾವಧಿ ಎಷ್ಟು ವರ್ಷಗಳು?

ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು ಐದು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಗೆ ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿರುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಳ್ಳುವವರೆಗೆ ಹುದ್ದೆಯಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಮರು ಆಯ್ಕೆಗೆ ಅರ್ಹರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ.

14. ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಯಾವ ಭಾಗವು ರಾಜ್ಯ ನಿರ್ದೇಶಕ ತತ್ವಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ?

ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಭಾಗ IV (ಅನುಚ್ಛೇದ 36-51) ರಾಜ್ಯ ನಿರ್ದೇಶಕ ತತ್ವಗಳ (Directive Principles of State Policy - DPSP) ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.

15. ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನವು ಯಾವ ರೀತಿಯ ಪೌರತ್ವವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ?

ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನವು ಏಕ ಪೌರತ್ವವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರರ್ಥ ಭಾರತದ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ನಾಗರಿಕನು ಭಾರತದ ಪೌರತ್ವವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಹೊಂದಿರುತ್ತಾನೆ, ಯಾವುದೇ ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪೌರತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ.

16. ಸಂವಿಧಾನದ ಯಾವ ತಿದ್ದುಪಡಿಯ ಮೂಲಕ ಮತದಾನದ ವಯಸ್ಸನ್ನು 21 ರಿಂದ 18 ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಇಳಿಸಲಾಯಿತು?

61ನೇ ಸಂವಿಧಾನ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕಾಯಿದೆ, 1989 ರ ಮೂಲಕ ಮತದಾನದ ವಯಸ್ಸನ್ನು 21 ರಿಂದ 18 ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಇಳಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ಯುವಕರಿಗೆ ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡಿತು.

17. ಸಂವಿಧಾನದ ಯಾವ ಅನುಚ್ಛೇದವು 'ಜೀವನ ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಹಕ್ಕು' ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ?

ಅನುಚ್ಛೇದ 21 'ಜೀವನ ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಹಕ್ಕು' ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಅತ್ಯಂತ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದು, ಘನತೆಯುತ ಜೀವನ ನಡೆಸುವ ಹಕ್ಕು, ಖಾಸಗಿತನದ ಹಕ್ಕು, ನಿದ್ರೆಯ ಹಕ್ಕು ಮುಂತಾದ ಅನೇಕ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

18. ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ 'ಮೂಲಭೂತ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು' ಯಾವ ತಿದ್ದುಪಡಿಯ ಮೂಲಕ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು?

ಮೂಲಭೂತ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು 42ನೇ ಸಂವಿಧಾನ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕಾಯಿದೆ, 1976 ರ ಮೂಲಕ ಸಂವಿಧಾನದ ಭಾಗ IV-A ಗೆ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಇವುಗಳನ್ನು ಸ್ವರ್ಣ ಸಿಂಗ್ ಸಮಿತಿಯ ಶಿಫಾರಸುಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತ 11 ಮೂಲಭೂತ ಕರ್ತವ್ಯಗಳಿವೆ.

19. ಭಾರತದ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ನಿವೃತ್ತಿ ವಯಸ್ಸು ಎಷ್ಟು?

ಭಾರತದ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ನಿವೃತ್ತಿ ವಯಸ್ಸು 65 ವರ್ಷಗಳು. ಉಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ನಿವೃತ್ತಿ ವಯಸ್ಸು 62 ವರ್ಷಗಳು.

20. ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಯಾವ ಅನುಚ್ಛೇದವು 'ಸಂವಿಧಾನಾತ್ಮಕ ಪರಿಹಾರಗಳ ಹಕ್ಕು' ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ?

ಅನುಚ್ಛೇದ 32 'ಸಂವಿಧಾನಾತ್ಮಕ ಪರಿಹಾರಗಳ ಹಕ್ಕು' ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಡಾ. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಸಂವಿಧಾನದ "ಹೃದಯ ಮತ್ತು ಆತ್ಮ" ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಗಳ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯಾದಾಗ ನೇರವಾಗಿ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯವನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.

21. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯಗಳ ಪುನರ್ ಸಂಘಟನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮೊದಲ ಆಯೋಗ ಯಾವುದು?

ಭಾಷಾವಾರು ಪ್ರಾಂತ ರಚನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ರಚಿಸಲಾದ ಮೊದಲ ಆಯೋಗ ಧಾರ್ ಆಯೋಗ (1948). ಇದರ ನಂತರ ಜೆವಿಪಿ ಸಮಿತಿ (1948) ಮತ್ತು ಫಜಲ್ ಅಲಿ ಆಯೋಗ (1953) ಗಳು ರೂಪುಗೊಂಡವು. ಫಜಲ್ ಅಲಿ ಆಯೋಗದ ಶಿಫಾರಸುಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ರಾಜ್ಯಗಳ ಪುನರ್ ಸಂಘಟನೆ ಕಾಯಿದೆ, 1956 ಜಾರಿಗೆ ಬಂದಿತು.

22. ಭಾರತದ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು ಯಾರ ಪದನಿಮಿತ್ತ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ?

ಭಾರತದ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು ರಾಜ್ಯಸಭೆಯ ಪದನಿಮಿತ್ತ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ (Ex-officio Chairman of Rajya Sabha). ಈ ಸ್ಥಾನದ ಮೂಲಕ ಅವರು ರಾಜ್ಯಸಭೆಯ ಕಲಾಪಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಸದನದ ಘನತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡುತ್ತಾರೆ.

23. ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಯಾವ ಅನುಚ್ಛೇದವು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳ ಕ್ಷಮಾದಾನ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ?

ಅನುಚ್ಛೇದ 72 ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳ ಕ್ಷಮಾದಾನ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಈ ಅಧಿಕಾರವು ಅಪರಾಧಿಯ ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಲು, ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಅಥವಾ ಬದಲಾಯಿಸಲು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಈ ಅಧಿಕಾರವು ಮರಣದಂಡನೆಯನ್ನು ಕ್ಷಮಿಸುವ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಸಹ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

24. ಲೋಕಸಭೆಯ ಗರಿಷ್ಠ ಸದಸ್ಯರ ಸಂಖ್ಯೆ ಎಷ್ಟು?

ಮೂಲತಃ ಲೋಕಸಭೆಯ ಗರಿಷ್ಠ ಸದಸ್ಯರ ಸಂಖ್ಯೆ 552 ಇತ್ತು (530 ರಾಜ್ಯಗಳಿಂದ + 20 ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ + 2 ಆಂಗ್ಲೋ-ಇಂಡಿಯನ್ನರು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯಿಂದ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನ). ಆದರೆ 104ನೇ ಸಂವಿಧಾನ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕಾಯಿದೆ, 2019 ರ ಮೂಲಕ ಆಂಗ್ಲೋ-ಇಂಡಿಯನ್ ಸಮುದಾಯದ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗಿದೆ. ಈಗ ಗರಿಷ್ಠ 550 ಆಗಿರಬಹುದು (530 ರಾಜ್ಯಗಳಿಂದ + 20 ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ).

25. ರಾಜ್ಯಸಭೆಯ ಸದಸ್ಯರ ಅಧಿಕಾರಾವಧಿ ಎಷ್ಟು?

ರಾಜ್ಯಸಭೆಯು ಸ್ಥಾಯಿ ಸದನವಾಗಿದ್ದು, ಅದನ್ನು ವಿಸರ್ಜಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ರಾಜ್ಯಸಭೆಯ ಸದಸ್ಯರ ಅಧಿಕಾರಾವಧಿ 6 ವರ್ಷಗಳು. ಪ್ರತಿ ಎರಡು ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ, ಮೂರನೇ ಒಂದು ಭಾಗದಷ್ಟು ಸದಸ್ಯರು ನಿವೃತ್ತರಾಗುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಹೊಸ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

26. ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಯಾವ ಭಾಗವು ಪಂಚಾಯತ್ ರಾಜ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ?

ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಭಾಗ IX (ಅನುಚ್ಛೇದ 243 ರಿಂದ 243O) ಪಂಚಾಯತ್ ರಾಜ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು 73ನೇ ಸಂವಿಧಾನ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕಾಯಿದೆ, 1992 ರ ಮೂಲಕ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು, ಇದು ಗ್ರಾಮೀಣ ಸ್ಥಳೀಯ ಸ್ವ-ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಸ್ಥಾನಮಾನ ನೀಡಿತು.

27. ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಯ ಕರಡು ಸಮಿತಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಯಾರು?

ಡಾ. ಬಿ.ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಯ ಕರಡು ಸಮಿತಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ, ಸಂವಿಧಾನದ ಅಂತಿಮ ಕರಡನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಲಾಯಿತು, ಇದು ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನ ರಚನೆಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿತು.

28. ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ 'ಸಮಾಜವಾದಿ', 'ಜಾತ್ಯತೀತ' ಮತ್ತು 'ಸಮಗ್ರತೆ' ಪದಗಳನ್ನು ಯಾವ ತಿದ್ದುಪಡಿಯ ಮೂಲಕ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು?

ಸಂವಿಧಾನದ 42ನೇ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕಾಯಿದೆ, 1976 ರ ಮೂಲಕ ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಗೆ 'ಸಮಾಜವಾದಿ', 'ಜಾತ್ಯತೀತ' ಮತ್ತು 'ಸಮಗ್ರತೆ' ಎಂಬ ಪದಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ತಿದ್ದುಪಡಿಯು ಸಂವಿಧಾನದ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ತಂದಿತು.

29. ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಯಾವ ಅನುಚ್ಛೇದವು 'ಶಿಕ್ಷಣದ ಹಕ್ಕು' ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ?

ಅನುಚ್ಛೇದ 21A, 86ನೇ ಸಂವಿಧಾನ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕಾಯಿದೆ, 2002 ರ ಮೂಲಕ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ಆರು ರಿಂದ ಹದಿನಾಲ್ಕು ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಎಲ್ಲಾ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಉಚಿತ ಮತ್ತು ಕಡ್ಡಾಯ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದೆ. ಇದು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕಗೊಳಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

30. ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಗಳನ್ನು ಯಾರು ನೇಮಿಸುತ್ತಾರೆ?

ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಗಳನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು ನೇಮಿಸುತ್ತಾರೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಬಹುಮತ ಹೊಂದಿರುವ ಪಕ್ಷದ ನಾಯಕರನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ನೇಮಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇತರ ಮಂತ್ರಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಗಳ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು ನೇಮಿಸುತ್ತಾರೆ.

31. ಹಣಕಾಸು ಮಸೂದೆಯನ್ನು ಮೊದಲು ಯಾವ ಸದನದಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಬೇಕು?

ಹಣಕಾಸು ಮಸೂದೆಯನ್ನು (Money Bill) ಮೊದಲು ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಮಂಡಿಸಬೇಕು. ರಾಜ್ಯಸಭೆಗೆ ಹಣಕಾಸು ಮಸೂದೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಸೀಮಿತ ಅಧಿಕಾರಗಳಿವೆ ಮತ್ತು ಅದು 14 ದಿನಗಳೊಳಗೆ ತನ್ನ ಶಿಫಾರಸುಗಳನ್ನು ನೀಡಬೇಕು, ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಮಸೂದೆ ಅಂಗೀಕರಿಸಿದಂತೆ ಭಾವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

32. ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಯಾವ ಭಾಗವು ಕೇಂದ್ರ-ರಾಜ್ಯ ಸಂಬಂಧಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ?

ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಭಾಗ XI (ಅನುಚ್ಛೇದ 245-263) ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಗಳ ನಡುವಿನ ಶಾಸನೀಯ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ಸಂಬಂಧಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ದೇಶದ ಸಂಯುಕ್ತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಆಧಾರವಾಗಿದೆ.

33. ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಯಾವ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿ (Schedule) ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ಭಾಷೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ?

ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ 8ನೇ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿ ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ಭಾಷೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ, ಈ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ 22 ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸಂವಿಧಾನವು ಈ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆಗಳಾಗಿ ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ.

34. ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡುವ ಅಧಿಕಾರ ಯಾರಿಗೆ ಇದೆ?

ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡುವ ಅಧಿಕಾರ ಸಂಸತ್ತಿಗೆ ಇದೆ. ಅನುಚ್ಛೇದ 368 ಸಂವಿಧಾನ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಸಂಸತ್ತಿನ ಈ ಅಧಿಕಾರವು ಸಂವಿಧಾನದ ಮೂಲ ರಚನೆಗೆ ಧಕ್ಕೆ ತರಬಾರದು ಎಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿದೆ.

35. ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಯಾವ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿ ಪಕ್ಷಾಂತರ ವಿರೋಧಿ ಕಾನೂನಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ?

ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ 10ನೇ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿ ಪಕ್ಷಾಂತರ ವಿರೋಧಿ ಕಾನೂನಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಇದನ್ನು 52ನೇ ಸಂವಿಧಾನ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕಾಯಿದೆ, 1985 ರ ಮೂಲಕ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಾಂತರವನ್ನು ನಿಗ್ರಹಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

36. ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಯಾವ ಅನುಚ್ಛೇದವು ಹಣಕಾಸು ಆಯೋಗದ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ?

ಅನುಚ್ಛೇದ 280 ಹಣಕಾಸು ಆಯೋಗದ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಹಣಕಾಸು ಆಯೋಗವನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು ಪ್ರತಿ ಐದು ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಗಳ ನಡುವೆ ತೆರಿಗೆ ಆದಾಯದ ವಿತರಣೆಯನ್ನು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲು ರಚಿಸುತ್ತಾರೆ.

37. ಭಾರತದ ಮುಖ್ಯ ಚುನಾವಣಾ ಆಯುಕ್ತರನ್ನು ಯಾರು ನೇಮಿಸುತ್ತಾರೆ?

ಭಾರತದ ಮುಖ್ಯ ಚುನಾವಣಾ ಆಯುಕ್ತರನ್ನು (Chief Election Commissioner) ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು ನೇಮಿಸುತ್ತಾರೆ. ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗವು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್, ರಾಜ್ಯ ವಿಧಾನಸಭೆಗಳು, ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಮತ್ತು ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳ ಚುನಾವಣೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಹೊಂದಿದೆ.

38. ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಯಾವ ಭಾಗವು ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ?

ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಭಾಗ XVIII (ಅನುಚ್ಛೇದ 352-360) ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಇವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿ (ಅನುಚ್ಛೇದ 352), ರಾಜ್ಯ ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿ (ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಡಳಿತ, ಅನುಚ್ಛೇದ 356) ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿ (ಅನುಚ್ಛೇದ 360) ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ.

39. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಯಾವ ರೀತಿಯ ಸಂಸದೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದೆ?

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ದ್ವಿಸದನ ಸಂಸದೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಎರಡು ಸದನಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ: ಲೋಕಸಭೆ (ಜನಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ಸಭೆ) ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಸಭೆ (ರಾಜ್ಯಗಳ ಪರಿಷತ್ತು). ಈ ರಚನೆಯು ಶಾಸಕಾಂಗದ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

40. ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಯಾವ ಅನುಚ್ಛೇದವು 'ರಾಜ್ಯಪಾಲ'ರ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ?

ಅನುಚ್ಛೇದ 153 ರಾಜ್ಯಪಾಲರ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೂ ಒಬ್ಬ ರಾಜ್ಯಪಾಲರು ಇರಬೇಕು ಎಂದು ಇದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ರಾಜ್ಯಪಾಲರು ರಾಜ್ಯದ ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳಿಂದ ನೇಮಕಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

41. ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಯಾವ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿ ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಗಳ ನಡುವಿನ ಅಧಿಕಾರ ಹಂಚಿಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ?

ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ 7ನೇ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿ ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಗಳ ನಡುವಿನ ಶಾಸನೀಯ ಅಧಿಕಾರಗಳ ಹಂಚಿಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಕೇಂದ್ರ ಪಟ್ಟಿ (Union List), ರಾಜ್ಯ ಪಟ್ಟಿ (State List) ಮತ್ತು ಸಮವರ್ತಿ ಪಟ್ಟಿ (Concurrent List) ಎಂಬ ಮೂರು ಪಟ್ಟಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

42. ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಯಾವ ಭಾಗವು ಮೂಲಭೂತ ಕರ್ತವ್ಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ?

ಮೂಲಭೂತ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಭಾಗ IV-A ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಅನುಚ್ಛೇದ 51A ಅಡಿಯಲ್ಲಿ 11 ಮೂಲಭೂತ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, ಇವು ನಾಗರಿಕರ ದೇಶದ ಬಗೆಗಿನ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತವೆ.

43. ರಾಜ್ಯ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯನ್ನು ಯಾರು ನೇಮಿಸುತ್ತಾರೆ?

ರಾಜ್ಯದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯನ್ನು ರಾಜ್ಯಪಾಲರು ನೇಮಿಸುತ್ತಾರೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ರಾಜ್ಯ ವಿಧಾನಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಬಹುಮತ ಹೊಂದಿರುವ ಪಕ್ಷದ ನಾಯಕರನ್ನು ರಾಜ್ಯಪಾಲರು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ನೇಮಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇತರ ಮಂತ್ರಿಗಳನ್ನು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ರಾಜ್ಯಪಾಲರು ನೇಮಿಸುತ್ತಾರೆ.

44. ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಯಾವ ಅನುಚ್ಛೇದವು 'ಸಂವಿಧಾನ ತಿದ್ದುಪಡಿ' ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ?

ಅನುಚ್ಛೇದ 368 ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡುವ ಸಂಸತ್ತಿನ ಅಧಿಕಾರ ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೆ ಅನುಸರಿಸಬೇಕಾದ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಸಂವಿಧಾನದ ನಮ್ಯತೆ ಮತ್ತು ದೃಢತೆಯ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಇದು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

45. ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನವು ಎಷ್ಟು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿತು?

ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ರಚಿಸಲು ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಯು ನಿಖರವಾಗಿ 2 ವರ್ಷ, 11 ತಿಂಗಳು ಮತ್ತು 18 ದಿನಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿತು. ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ 11 ಅಧಿವೇಶನಗಳು ನಡೆದವು ಮತ್ತು ಸಂವಿಧಾನದ ಅಂತಿಮ ರೂಪವನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು.

46. ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಯಾವ ಭಾಗವು ಪುರಸಭೆಗಳ (ನಗರ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು) ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ?

ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಭಾಗ IX-A (ಅನುಚ್ಛೇದ 243P ರಿಂದ 243ZG) ಪುರಸಭೆಗಳ (ನಗರ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು) ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು 74ನೇ ಸಂವಿಧಾನ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕಾಯಿದೆ, 1992 ರ ಮೂಲಕ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು, ಇದು ನಗರ ಸ್ಥಳೀಯ ಸ್ವ-ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಸ್ಥಾನಮಾನ ನೀಡಿತು.

47. ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದ ಪ್ರಕಾರ, ಭಾರತವು ಯಾವ ರೀತಿಯ ರಾಜ್ಯವಾಗಿದೆ?

ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದ ಅನುಚ್ಛೇದ 1 ಹೇಳುವಂತೆ "ಇಂಡಿಯಾ, ಅಂದರೆ ಭಾರತ್, ರಾಜ್ಯಗಳ ಒಕ್ಕೂಟವಾಗಿರುತ್ತದೆ" (India, that is Bharat, shall be a Union of States). ಇದು ಭಾರತವು ಒಕ್ಕೂಟ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೂ, ಅದನ್ನು ಯಾವುದೇ ಒಪ್ಪಂದದ ಮೂಲಕ ರಚಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಒಕ್ಕೂಟದಿಂದ ಬೇರ್ಪಡುವ ಹಕ್ಕಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

48. ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಯಾವ ಅನುಚ್ಛೇದವು 'ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಡಳಿತ' (ರಾಜ್ಯ ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿ) ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ?

ಅನುಚ್ಛೇದ 356 ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಯಂತ್ರಾಂಗ ವಿಫಲವಾದರೆ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಡಳಿತವನ್ನು (ರಾಜ್ಯ ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿ) ಹೇರುವ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ 'ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಡಳಿತ' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯದ ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ವಜಾಗೊಳಿಸಿ ಕೇಂದ್ರವು ಆಡಳಿತವನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

49. ಭಾರತದಲ್ಲಿ 'ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ವಯಸ್ಕ ಮತದಾನ' (Universal Adult Franchise) ವನ್ನು ಯಾವ ಸಂವಿಧಾನದ ಅಂಶವು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ?

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ವಯಸ್ಕ ಮತದಾನವು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಆಧಾರವಾಗಿದೆ. ಸಂವಿಧಾನವು ವಯಸ್ಕ ಮತದಾನದ ಮೂಲಕ ಚುನಾವಣೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ತಾರತಮ್ಯವಿಲ್ಲದೆ 18 ವರ್ಷ ಮೇಲ್ಪಟ್ಟ ಎಲ್ಲ ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಮತದಾನದ ಹಕ್ಕಿದೆ. ಇದು ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗದ ರಚನೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಗಳ ಮೂಲಕ ಖಚಿತಪಡುತ್ತದೆ.

50. ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಯಾವ ಅನುಚ್ಛೇದವು 'ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡುವ ಸಂಸತ್ತಿನ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ' ಮಿತಿಗಳನ್ನು ವಿಧಿಸಿದೆ?

ಕೇಶವಾನಂದ ಭಾರತಿ ಪ್ರಕರಣ (1973) ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ನೀಡಿದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ತೀರ್ಪಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಸಂವಿಧಾನದ ಮೂಲ ರಚನೆಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು (Basic Structure Doctrine) ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿತು. ಈ ತೀರ್ಪು ಸಂಸತ್ತಿನ ಸಂವಿಧಾನ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡುವ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಮಿತಿಗಳನ್ನು ವಿಧಿಸಿತು, ಸಂಸತ್ತು ಮೂಲ ರಚನೆಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿತು.